Τενοντίτιδα ὤμου καλεῖται, ἡ φλεγμονή τῶν τενόντων τῆς περιοχῆς καί ἀποτελεῖ μία ἀπό τίς συχνότερες αἰτῖες ἐμφάνισης πόνου στόν ὦμο. Ἡ ἄρθρωση τοῦ ὤμου περικλείεται ἀπό ἕνα σύνολο μυῶν πού εὶναι ὑπεύθυνοι γιά τήν κίνηση καί τήν σταθερότητά της. Ὁ τένοντας πού προσβάλλεται συχνότερα εἶναι τοῦ ὑπερακάνθιου μῦ ὀ ὀποῖος εἶναι ὁ πιό ἰσχυρός καί σημαντικός τένοντας τοῦ στροφικοῦ πετάλου.
Κύρια αἰτία εἶναι ἡ ὑπερβολική καταπόνηση, οἱ ἐπαναλαμβανόμενοι μικροτραυματισμοί καί λιγότερο συχνά ὀξύς τραυματισμός ( πτώση πάνω στόν ὦμο ἤ μέ τό χέρι τεντωμένο). Ὑπάρχουν περιπτώσεις ὅπου δέν ἀναφέρεται ἐμφανή αἰτία. Ἀθλητικές δραστηριότητες (τένις, κολύμβηση, βόλεϊ, μπάσκετ), επαγγέλματα πού ἀπαιτούν παρατεταμένη χρήση τοῦ χεριοῦ πάνω ἀπό τό ὗψος τοῦ ὤμου ἤ ἐπαναλαμβανόμενη ἄρση βάρους εἶναι οἱ συχνότερες ἀναφορές.
Να ὑπογραμμίσουμε ὅτι με τον ὄρο τενοντίτιδα περικλείουμε μιἀ σειρά ἀπό ἀλλαγές στήν φυσιολογία καί τήν δομή τῶν κατασκευῶν τῆς περιοχῆς καί ὄχι ἀπαραίτητα φλεγμονῆς.Ἡ ἀνάλυση, μέ ἠλεκτρονικό μικροσκόπιο ἤ καί ἄλλες τεχνικές διερεύνηση, ὑλικοῦ ληφθέντος ἀπό ὦμο μέ παθολογία, ἔδειξε μικρή ἐπικράτηση φλεγμονώδους κατάστάσης. Οἱ ἔρευνες ἔχουν δείξει ὅτι καταστάσεις, ὅπως μετατόπιση ἀρθρικοῦ ὑλικοῦ, ἐλεύθερα σωμάτια, παθολογία ἐπιχείλιου χόνδρου, μυϊκές ρήξεις, ἀλλά καί μή φυσιολογική ἐπούλωση ὕστερα ἀπό τραυματισμό ἔχουν ὑψηλή στατιστική παρουσία.Ἡ χρήση τοῦ ὄρου τενοντίτιδα ὤμου στό παρόν κείμενο θά γίνει γιά λόγους εὐρείας χρήσης.Αξιολόγηση ἀπό κατάλληλα ἐκπαιδευμένο κλινικό θά διαφοροδιαγνώσει ἄν πρόκειται γιά φλεγμονή, γιά ἀρθρική δομική ἐξασθένηση,γιά ἀνάρρωση ἀπό τραῦμα, γιά ριζοπάθεια ἤ καί ἄλλες παθολογικές καταστάσεις.
Συνήθως ὁ πόνος ἐμφανίζεται βαθμιαῖα. Στά ἀρχικά στάδια ὑπάρχει ἤπιο ἆλγος, τό ὁποῖο ἐπιδεινώνεται μέ τήν πάροδο τοῦ χρόνου περιορίζοντας τήν κίνηση καί τίς καθημερινές δραστηριότητές. Τά χαρακτηριστικότερα συμπτώματα εἶναι:
- Πόνος στον ὧμο, ὅταν το χέρι ἀνυψώνεται, ἀρχικά πάνω ἀπό τό κεφάλι και ἀργότερα καί σέ χαμηλότερο ὗψος.
- Πόνος ὅταν ξαπλώνει πάνω στο χέρι ἤ ὅταν σηκώνει ἕνα ἀντικείμενο μέ τεντωμένο τό χέρι.
- Πόνος ὅταν φέρεται τό χέρι πίσω ἀπό τήν πλάτη ἤ τό κεφάλι.
- Ἐφόσον ἡ τενοντίτιδα ἐπιδεινωθεί καί παραμείνει χωρίς ἀντιμετώπιση, ἐμφανίζεται καί πόνος κατά τήν ἡρεμία
Διάγνωση
Ὁ κλινικός πού ἀντιμετωπίζει τόν πόνο στόν ὦμο καλεῖται να διερευνήσει τήν αἰτίολογία τῆς πάθησης.
- Παίρνοντας ἱστορικό (καθημερινές δραστηριότητες, τραυματισμοί, κινήσεις ὅπου ἐμφανίζεται πόνος, τί τόν βελτιώνει καί τί τόν ἐπιδεινώνει, προηγούμενες θεραπεῖες)
- Διεξάγοντας λεπτομερή φυσική ἐξέταση, ἐλέγχοντας την ἀντίδραση τοῦ πόνου και τοῦ εὔρους κίνησης στίς διάφορες δοκιμασῖες. ἀλλά καί διερευνώντας ἄλλες πιθανές πηγές τοῦ πόνου(π.χ. αὐχένας).Τά εὑρήματα ἀπό τίς δοκιμασῖες εἶναι οὐσιώδη γιά τήν ἐπιλογή τοῦ προγράμματος θεραπείας.
Ἡ ἁπλή ἀκτινογραφία συνήθως συστήνεται προκειμένου νά ἀπεικονίσει πιθανή σοβαρή παθολογία τῆς περιοχῆς (κάταγμα, ὀστεονέκρωση, κακοήθεια), ὀστεοαρθριτικές διεργασῖες, ἀλλά και πιθανά ἀσβεστώματα.
Λοιπές ἀπεικονιστικές ἐξετάσεις ἔχουν ἐπικουρικό ρόλο, κυρίως σέ ἐπιμένουσα παρά τήν θεραπεία παθολογία διότι τα εὑρήματα εἶναι συνήθη ἀκόμα καί σέ μή συμπτωματικούς πληθυσμούς. Εἶναι σημαντικό νά γνωρίζουμε ὅτι πολλές ἔρευνες δείχνουν ἀλλαγές στήν ἄρθρωση οἱ ὁποῖες ἀντιπροσωπεύουν τή φυσιολογική φθορά τοῦ χρόνου. Εἶναι ὑποχρέωση τοῦ κλινικοῦ νά διαχωρίσει τίς περιπτώσεις.
Θεραπεία
Σημαντικό ρόλο παίζει ἡ ἀποχή, γιά ορισμένο χρονικό διάστημα, ἀπό ἀθλήματα ἤ ἐργασῖες πού ἐπιβαρύνουν τήν πάθηση. Ἡ φαρμακευτική ἀγωγή και ἠ παγοθεραπεία βοηθούν συνδυαστικά μέ τήν ἀνάπαυση.Τά φάρμακευτικά σκευάσματα αποτελούν βραχυπρόθεσμη λύση εναντι στόν πόνο.
ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑ,
Ἀπό τίς πρῶτες προσεγγίσεις θεραπείας εἶναι ἡ εφαρμογή φυσικοθεραπεία. Στόχοι τῆς φυσικοθεραπείας εἶναι:
- Μείωση φλεγμονῆς και πόνου μέ τήν χρήση φυσικῶν μέσων (ὐπέρηχα,τένς.λέιζερ κλπ)
- Μυϊκή χαλάρωση τῆς περιοχῆς
- Πρόληψη δυσκαμψίας μέ κατάλληλες καί στόν σωστό χρόνο ἀσκήσεις
- Ἀναμόρφωση παθολογικών ἰστῶν, μέ τήν ἐνδεδειγμένη, ὕστερα ἀπό ἀξιολόγηση, κινητοποίηση.
- Αὔξηση δύναμης καί κινητικότητας
- Ἐκπαίδευση τοῦ ἀσθενῆ γιά ἀποφυγή δραστηριοτήτων πού ἐπιβαρύνουν καί παράλληλα υίοθέτηση κινήσεων- θέσεων πού βελτιώνουν τά συμπτώματα.
Ἡ ἔγκαιρη ἀντιμετώπιση τῆς παθολογίας προλαμβάνει τή μείωση μυϊκῆς δύναμης καί τῆς τροχιᾶς κίνησης, τἠν μείωση τοῦ χρόνου ἀποθεραπείας καί μπορεῖ νά ἀποσοβήσει πιθανότητα χειρουργικῆς θεραπείας.
